De woonbonus vandaag en in de toekomst

De fiscale aftrekken verbonden aan de ‘eigen’ woning zijn voortaan een gewestelijke materie. Maar laat ons wat achteruit kijken en laten we de fiscale aftrekken die u tot nog toe kon genieten analyseren, en de impact van de regionalisering ervan.
Er bestaan vandaag drie voornaamste categorieën van aftrekken voor uw hypothecaire kredieten verbonden aan vastgoed:

• De « Woonbonus » (vroeger federaal, nu regionaal en federaal)
• Het Bouwsparen
• Het Langetermijnsparen

In dit artikel worden de bijzonderheden van de « Woonbonus » aangekaart.

Woonbonus

• Deze aftrek betreft de hypothecaire kredieten afgesloten vanaf 1/1/2005 voor een enige en eigen woning. Deze laat onder andere toe een hogere aftrek te genieten gedurende de eerste 10 jaren (zie verder).

Indien u op het moment van het afsluiten van het krediet meerdere woningen bezit, zal u niet kunnen genieten van de woonbonus. Bepaalde uitzonderingen laten echter toe meerdere woningen te bezitten, zoals bijvoorbeeld, indien de woning ingevolge erfenis werd verkregen en dat de belastingplichtige mede-eigenaar is en niet enige eigenaar.

• De lening moet afgesloten zijn voor een looptijd van minstens 10 jaar, dienen om de woning, gelegen in een land van de Europese Economische Ruimte (EER), te verwerven of te behouden en moet hypothecair zijn.
• Indien de woning steeds uw ‘eigen’ woning is, wordt de aftrek regionaal (zie voorgaand artikel over het begrip ‘eigen’ woning, die een bevoegdheid van de regio’s is geworden).
• De aftrek zal federaal zijn voor de leningen afgesloten tussen 1/1/2005 (voor diegene die een lening hebben die werd afgesloten voor die datum met toepassing van het oude systeem, wordt het gehandhaafd) en 31/12/2013 indien de woning vandaag het statuut van ‘eigen’ woning niet meer heeft.
• Indien daarentegen een lening werd afgesloten vanaf 2014 en de woning niet het statuut van ‘eigen’ woning had (bijvoorbeeld : u ging verhuizen, had al uw nieuwe woning aangekocht maar had uw oude woning nog niet verkocht), zal u niet kunnen genieten van de federale woonbonus terwijl u wel zal kunnen genieten van de regionale woonbonus (indien de verkoop echter plaatsvindt ten laatste op 31 december volgend op het kredietjaar).
• Op praktisch vlak, de codes van de aangifte in verband met de regionale aftrekken beginnen met de cijfer 3 of 4, terwijl de federale codes beginnen met 1 of 2.

Welk fiscaal voordeel ?

• Tot vorig jaar liet de woonbonus toe om de interesten, de aflossingen van kapitaal van de lening en de premies van de levensverzekering af te trekken van het globaal belastbaar inkomen. Het fiscaal voordeel werd dus berekend aan het marginaal tarief, d.w.z. aan de hoogste belastingschijf (vaak 45% of 50%).
• Vanaf dit jaar is er geen fiscale aftrek meer maar een belastingvermindering aan het marginaal tarief. Concreet, voor iemand die een marginaal tarief van 45% heeft, zal de belastingvermindering nog altijd 45% van de uitgave bedragen. Het globaal inkomen wordt echter niet meer verminderd en daardoor kunnen andere fiscale besparingen wegvallen (lagere belastingvrije som voor lage inkomens, de bijzondere bijdrage sociale zekerheid kan verhogen, het recht op belastingkrediet voor dienstencheques kan wegvallen, enz.).
• Voor de hypothecaire leningen afgesloten vanaf 01/01/2015 ter financiering van de enige en eigen woning afgesloten, zal de belastingvermindering verschillen naargelang de regio! In Vlaanderen bijvoorbeeld geldt voor de leningen afgesloten vanaf 01/01/2016 een nieuw systeem van de geïntegreerde woonbonus. Het is nu niet meer relevant of u al een woning bezit op het moment van de aankoop van de tweede woning. De woning moet m.a.w. niet meer de ‘enige’ woning zijn maar wel nog steeds ‘eigen’ woning.

* Basisbedrag: maximaal aftrekbaar bedrag. Het inkomen van de belastingplichtige heeft hierop geen invloed. Iedereen heeft recht op dat basisbedrag.
** Verhoging van het basisbedrag gedurende de eerste 10 jaren.

Het tarief van de belastingvermindering voor de leningen afgesloten vanaf 2015 wordt vastgelegd op 40% voor Vlaanderen en Wallonië en 45% voor Brussel. Het is merkwaardig vast te stellen dat de Gewesten die financieel niet het sterkste staan, vandaag de meest gunstige regimes garanderen voor de toekomst. De vraag kan zich dan stellen over de duurzaamheid van dergelijke systemen op lange termijn.